Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2011

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ

   Η αλήθεια είναι ότι η ψυχαναλυτική θεωρία του Freud με βρίσκει σύμφωνη σε πολλά σημεία της και κυρίως όσον αφορά στη θεωρία της προσωπικότητας. Σ αυτή τη θεωρία η προσωπικότητα δομήθηκε και χωρίστηκε σε τρία μέρη δηλαδή στο Εκείνο, το Εγώ και το Υπερεγώ. Το Εκείνο ουσιαστικά αποτελεί το ασυνείδητο κομμάτι του ψυχισμού, είναι το ακαλλιέργητο και το πρωτόγονο με το οποίο γεννιέται ο άνθρωπος. Λειτουργεί σύμφωνα με την αρχή της ευχαρίστησης και το ένστικτο της καταστροφής. Το Εγώ αποτελεί το οργανωμένο μέρος της προσωπικότητας και λειτουργεί σύμφωνα με την αρχή της πραγματικότητας. Αναπτύσσεται από τη γέννηση του ατόμου και μετά  προσπαθώντας να συμμορφώσει τις ορμές του Εκείνου στις απαιτήσεις της πραγματικότητας.Το Υπερεγώ περιλαμβάνει τις ηθικές και κοινωνικές αξίες και στοχεύει στην τελειότητα. Αναπτύσσεται στα πρώτα χρόνια της ζωής κατά τη διάρκεια του οιδιπόδειου συμπλέγματος και ολοκληρώνεται σε ώριμη ηλικία. Όταν υπάρχει αρμονική συνεργασία ανάμεσα στα τρία αυτά μέρη τότε το άτομο είναι  καλά προσαρμοσμένο ενώ αν η ισορροπία διαταραχθεί τότε υπάρχει δυσπροσαρμοστικότητα. Ουσιαστικά για να αποφύγει το Εγώ το άγχος αναπτύσσει διάφορους μηχανισμούς άμυνας οι οποίοι είναι ασυνείδητοι και αυξάνουν την προσαρμοστικότητα του ανθρώπου. Το σίγουρο όμως είναι ότι για να μειωθεί το άγχος και να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα είναι αναγκαία η κατά πρόσωπο δράση και όχι η χρήση μηχανισμών που προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση. Η χρήση τους θεωρείται φυσιολογική μόνο όταν δεν αποτελεί τον μοναδικό τρόπο αντιμετώπισης των δυσκολιών. Οι πιο συνηθισμένοι είναι οι εξής: 
 
Προβολή  όπου το άτομο αποδίδει σε άλλους τις μη αποδεκτές προσωπικές του επιθυμίες, τους κατηγορεί για τις δικές του αδυναμίες και τους προβάλλει τις αγχογόνες σκέψεις του. 

Εκλογίκευση όπου το άτομο βρίσκει λογικοφανείς δικαιολογίες για μη αποδεκτές συμπεριφορές κίνητρα ή συναισθήματα.

Απώθηση όπου το άτομο προσπαθεί να κρατήσει τις παρορμήσεις του Εκείνο, που είναι αντικρουόμενες στο Εγώ, μακριά από το συνειδητό. Μ αυτό τον τρόπο οι σκέψεις και τα κίνητρα  παραμένουν στο ασυνείδητο και σχεδόν πέφτουν σε λήθη.

Άρνηση όπου το άτομο αρνείται πως του έχουν συμβεί δυσάρεστα γεγονότα οπότε δεν αποδέχεται την πραγματικότητα.

Παλινδρόμηση όπου το άτομο υιοθετεί συμπεριφορές και συνήθειες που αντιστοιχούν σε μικρότερες ηλικίες κατά τις οποίες δεν αντιμετώπιζε τόσο άγχος.

Ταύτιση όπου το άτομο υιοθετεί τις σκέψεις, τις ιδέες και την συμπεριφορά ενός άλλου σημαντικού προσώπου, προκειμένου να ζήσει την επιτυχία που ανήκει σε εκείνο  και να μην έρθει αντιμέτωπο με την δική του ανεπάρκεια.

7 σχόλια:

  1. αυτες τις μερες, εχει και ταινια με τον Freud στο σινεμα...
    ακομα ειναι επικαιρες οι θεωριες του??

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αποτελούν την βάση για πολλές θεωρίες ακόμη και για τις πιο σύγχρονες όποτε αυτό τους δίνει την δυνατότητα να προσαρμοστούν και να αποκτήσουν έναν πιο μοντέρνο αέρα χωρίς όμως να χάνουν την αρχική τους ισχύ!!Καλά που είπες για την ταινία το είχα ξεχάσει αν και είχα ακουσει καλές κριτικές...οποτε thank u!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Γειά σου :) Πολύ ενδιαφέρον το θέμα σου, τα είχα διδαχθεί στο πανεπιστήμιο αλλά τα είχα ξεχάσει είναι η αλήθεια γιατί το αντικείμενο μου δεν είναι η ψυχολογία. Έχω ζήσει χρόνια τώρα με κολλητή φίλη που χρησιμοποιούσε το μηχανισμό της ταύτισης. Στο τέλος βέβαια, όταν ήρθε η ώρα να μετακομήσω στην Αμερική, έγινα το εξιλαστήριο θύμα της και με σκότωσε σαν ιδέα και σαν άνθρωπο προκειμένου προφανώς να βρει τη δική της ταυτότητα. Με πλήγωσε όμως το γεγονός, αν και το έβλεπα να έρχεται..
    Όπως και να χει, είναι ενδιαφέρον να παρατηρείς τις ανθρώπινες συμπεριφορές. Μου άρεσε το μπλογκ σου, σου στέλνω τα φιλιά μου **

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Συνήθως τα άτομα που χρησιμοποιούν αυτό τον μηχανισμό άμυνας είναι δύσκολο να αποκτήσουν δική τους ταυτότητα εκτός και αν πλέον έχουν συνείδηση του γεγονότος. Διαφορετικά θα βρούν ένα άλλο πρότυπο-υποκατάστατο. Έυχομαι όμως εσύ να έχεις βρεί καινούργιες φίλες που σε αγαπούν και σε θαυμάζουν γιάτι και απο το μπλογκ σου φαίνεσαι ένα ευαίσθητο δημιουργικό και γλυκύτατο πλάσμα...take care :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Από χτες νομίζω πως προσπαθώ να υιοθετήσω το μηχανισμό άμυνας...
    Freud....μεγάλο κεφάλαιο...είχα κάνει και εγώ κάποια μαθήματα που είχα επιλέξει με ψυχανάλυση...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αναρωτιέμαι για το μηχανισμό της προβολής. Μπορούμε άραγε να διακρίνουμε τα όρια ανάμεσα σε μία βάσιμη κριτική, ή μια βάσιμη αντιπάθεια προς έναν τρόπο συμπεριφοράς και στο μηχανισμό της προβολής; Υπάρχουν κάποια στοιχεία ( άγχος ας πούμε) που συνοδεύουν την εκδήλωση του μηχανισμού και μας βοηθούν να τον διακρίνουμε πιο καθαρά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο μηχανισμός άμυνας της προβολής εντάσσεται στους πρωτόγονους μηχανισμούς οι οποίοι δηλ αναπτύσσονται τα πρώτα χρόνια της ζωής ενώ στην ενήλικη ζωή η χρησιμοποίηση τους αποτελεί αδυναμία του Εγώ. Όταν δεν υπάρχει νευρωσική ή ψυχωσική συμπτωματολογία ο ενήλικας χρησιμοποιεί ώριμους μηχανισμούς άμυνας όπως είναι η μετουσίωση και το χιούμορ. Η προσπάθεια να καταλάβεις τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα ενός ατόμου όμως από το αμυντικό του στυλ μπορεί να γίνει μόνο από κάποιον έμπειρο παρατηρητή που θα συνυπολογίσει την συμπεριφορά και τον τρόπο ομιλίας ώστε τα συμπεράσματα να μην είναι αυθαίρετα. Το δε άγχος πάντα υπάρχει και γι αυτό οι μηχανισμοι χρησιμοποιούνται ώστε να το περιορίσουν σε υποφερτό επίπεδο και να δώσουν τον χρόνο στο άτομο να ανταπεξέλθει στη δυσκολία.
      Καλό σαβ/κο...:-)

      Διαγραφή