ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

  Ο Freud μέσα από την Ψυχαναλυτική θεωρία της ανάπτυξης υποστηρίζει ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου, αποτελούν την βάση για την διαμόρφωση του χαρακτήρα του και για την κατανόηση της μελλοντικής συμπεριφοράς του. Τα ένστικτα αναπτύσσονται καθώς αλλάζει η ευαισθησία των μερών του σώματος(ερωτογενείς ζώνες που αποτελούν πηγή έντασης ή διέγερσης) ενώ το άτομο εξελίσσεται περνώντας από τα στάδια ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης.

Τα προαναφερθέντα στάδια είναι τα εξής:

 

1. ΣΤΟΜΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

 Η περίοδος όπου το κέντρο σωματικής διέγερσης ή έντασης είναι το στόμα

2. ΠΡΩΚΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Η περίοδος όπου το κέντρο σωματικής διέγερσης ή έντασης είναι ο πρωκτός

3. ΦΑΛΛΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Η περίοδος όπου το κέντρο σωματικής διέγερσης ή έντασης επικεντρώνεται στα γεννητικά όργανα. Εμφανίζονται οι οιδιπόδειες επιθυμίες

4. ΛΑΝΘΑΝΟΝ ΣΤΑΔΙΟ

Η περίοδος κατά την οποία μειώνονται οι σεξουαλικές ορμές

5. ΓΕΝΕΤΗΣΙΟ ΣΤΑΔΙΟ

Η περίοδος που συμπίπτει με την έναρξη της εφηβείας όπου η σεξουαλική ένταση αυξάνεται κατακόρυφα

  

 

 

 

  H καθήλωση(fixation) σύμφωνα με τον Freud είναι μια βλάβη που συντελείται στην ανάπτυξη των ενστίκτων και εκφράζει είτε τον φόβο του ατόμου να περάσει στο επόμενο αναπτυξιακό στάδιο επειδή ικανοποιείται ελάχιστα σ αυτό που βρίσκεται είτε την ικανοποίηση του σε μεγάλο βαθμό με αποτέλεσμα να μη έχει κίνητρο να προχωρήσει. Η παλινδρόμηση(regression) σχετίζεται με την καθήλωση και αναφέρεται στην επιστροφή του ατόμου σε κάποιο προηγούμενο στάδιο ανάπτυξης επειδή το παρόν είναι αγχογόνο. Για κάθε στάδιο ανάπτυξης υπάρχει ένας τύπος χαρακτήρα που δημιουργείται λόγω των καθηλώσεων στο συγκεκριμένο στάδιο.

Πιο αναλυτικά :

 

Η  προσωπικότητα στοματικού τύπου έχει τις ρίζες της στην καθήλωση  στο στοματικό στάδιο. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται μόνο στον εαυτό του ενώ οι άλλοι αντιμετωπίζονται βάση του τι μπορούν να δώσουν. Κάποια από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του είναι ο ναρκισσισμός, η ανυπομονησία, η ζήλια, η μελαγχολία και η απαισιοδοξία 

 

Η προσωπικότητα πρωκτικού τύπου έχει τις ρίζες της στην καθήλωση στο πρωκτικό στάδιο ανάπτυξης. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο ότι η απέκκριση συμβολίζει μια μεγάλη δύναμη. Τα χαρακτηριστικά αυτής της προσωπικότητας αποτελούν την λεγόμενη πρωκτική τριάδα δηλαδή την αγάπη για την τάξη/καθαριότητα, την ισχυρογνωμοσύνη και την οικονομία/φιλαργυρία.

 

Η προσωπικότητα φαλλικού τύπου είναι αποτέλεσμα της καθήλωσης στο στάδιο του Οιδιπόδειου συμπλέγματος. Η καθήλωση σ αυτό το στάδιο έχει διαφορετικές επιπτώσεις για τις γυναίκες και τους άνδρες. Τα χαρακτηριστικά της γυναίκας είναι η αφέλεια, η γοητεία και η αγάπη για το φλερτ. Τα χαρακτηριστικά του άνδρα είναι ο ανταγωνισμός, η επιθετικότητα και η αρρενωπότητα.

 

Η συγκρότηση της προσωπικότητας σύμφωνα με τον Freud σχετίζεται με τις συγκρούσεις που συντελούνται ανάμεσα στις επιθυμίες και στους φόβους. Πολλές από αυτές που συμβαίνουν σε μια συγκεκριμένη περίοδο της παιδικής και εφηβικής  ηλικίας μεταφέρονται τελικά στην ενήλικη ζωή.